Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
TAŞINMAZ
TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı,
taşınmaz ticaretine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, tapu kütüğüne
kayıtlı olsun ya da olmasın taşınmaz alım satımı ve kiralanması ile tapu
işlemlerine aracılık eden, taşınmazla ilgili danışmanlık ve yönetim hizmeti
veren gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların mesleki
faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi, askıya alınması ve
iptaline ilişkin usul ve esasları, taşınmaz ticaretiyle iştigal eden
işletmelerde aranan şartları, bu işletmelerin faaliyetlerine ilişkin
yükümlülüklerini ve Bakanlık, yetkili idareler ile ilgili diğer kurum ve
kuruluşların taşınmaz ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik,
14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında
Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret
Bakanlığını,
b) Bilgi Sistemi: Taşınmaz
Ticareti Bilgi Sistemini,
c) İl müdürlüğü: Ticaret il
müdürlüğünü,
ç) İş sahibi: 13 üncü maddede
belirtilen hizmetlerin yürütülmesi hususunda işletme ile yetkilendirme
sözleşmesi düzenleyen gerçek veya tüzel kişileri,
d) İşletme: Taşınmaz ticaretiyle
iştigal eden ticari işletme ile esnaf ve sanatkâr işletmesini,
e) Kanun: Perakende Ticaretin
Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,
f) Meslek odası: İlgili esnaf ve
sanatkârlar odası ile ticaret ve sanayi odasını, ticaret ve sanayi
odalarının ayrı kurulduğu yerlerde ticaret odasını,
g) Mesleki yeterlilik belgesi:
21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununun 22 nci
maddesi çerçevesinde verilen belgeyi,
ğ) Taşınmaz: 22/11/2001 tarihli
ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 704 üncü maddesinde belirtilen
taşınmaz mülkiyetine konu olan arazi, tapu kütüğünde ayrı sayfaya
kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar ve kat mülkiyeti kütüğünde kayıtlı
bağımsız bölümleri,
h) Taşınmaz ticareti: Tapu
kütüğüne kayıtlı olsun ya da olmasın taşınmaz alım satımı, pazarlanması ve
kiralanmasına aracılık ile taşınmaza ilişkin danışmanlık ve yönetim
faaliyetleri bütününü,
ı) Yetki belgesi: Taşınmaz
ticaretiyle iştigal edilebilmesi için ticari işletmeler ile esnaf ve
sanatkâr işletmeleri adına düzenlenen belgeyi,
i) Yetkilendirme sözleşmesi: 6
ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde sayılan kişiler ile iş sahibi
arasında düzenlenen ve belli bir bedel karşılığında 13 üncü maddede
belirtilen hizmetlerin verilmesini öngören sözleşmeyi,
j) Yetkili idare: İşyeri açma ve
çalışma ruhsatını vermeye yetkili belediye veya il özel idareleri ile diğer
idareleri,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Yetki, Yeterlilik ve Bilgi Sistemi
Taşınmaz ticaretiyle iştigal
edebilecek kişiler ve yetki belgesi
MADDE 5 – (1) Taşınmaz ticareti,
işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler veya esnaf ve sanatkârlar
tarafından yapılır.
(2) Yetki belgesi, işletmenin
bulunduğu yerdeki il müdürlüğü tarafından Bilgi Sistemi üzerinden verilir,
yenilenir, askıya alınır ve iptal edilir.
(3) Yetki belgesi, her bir
işletme için ayrı ayrı düzenlenir ve devredilemez. Bir işletmede birden
fazla tacir veya esnaf ve sanatkârın taşınmaz ticareti faaliyetinde
bulunması durumunda işletme adına yalnızca bir yetki belgesi düzenlenir.
(4) Yetki belgesinin geçerlilik
süresi beş yıldır.
(5) Yetki belgesi işletmenin herkes
tarafından kolaylıkla görülebilen bir yerine asılır.
Yetki belgesi verilmesinde
aranan şartlar
MADDE 6 – (1) İşletmeye yetki belgesi
verilebilmesi için;
a) 12 nci maddede belirtilen
şartların taşınması,
b) Meslek odasına kayıtlı
olunması,
c) Gelir veya kurumlar vergisi
mükellefi olunması,
ç) Gerçek kişi tacirler ile
esnaf ve sanatkârların kendilerinin, ticaret şirketleri ile diğer tüzel
kişi tacirlerin bu alandaki faaliyetlerini yürütmek için görevlendirdikleri
ve yetkilendirdikleri temsile yetkili kişilerinin, şubelerde ise şube
müdürünün;
1) On sekiz yaşını doldurmuş
olması,
2) En az lise mezunu olması,
3) İflas etmemiş veya iflas
etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu
hükümlerine göre itibarının yerine gelmiş olması,
4) Konkordato ilan etmemiş
olması,
5) Kasten işlenen bir suçtan
dolayı veya affa uğramış olsalar dahi devletin güvenliğine, Anayasal düzene
ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar
ile casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,
edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini
aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal
edinme, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı, hayasızca
hareketler, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama
suçlarından hüküm giymemiş ya da ticaret ve sanat icrasından hükmen
yasaklanmamış olması,
d) Gerçek kişi tacirler ile esnaf
ve sanatkârların kendilerinin, ticaret şirketleri ile diğer tüzel kişi
tacirlerin temsile yetkili kişilerinden en az birinin, şubelerde ise şube
müdürünün sorumlu emlak danışmanı (Seviye 5) ulusal yeterliliğine dayalı
mesleki yeterlilik belgesine sahip olması,
gerekir.
(2) Bakanlık, yetki belgesi
verilmesi için mesleki eğitim şartı getirmeye ve bu eğitime ilişkin usul ve
esasları ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşlerini alarak belirlemeye
yetkilidir. Mesleki eğitim; Bakanlık, Millî Eğitim Bakanlığı veya
Bakanlıkça uygun görülen kamu kurumları, üniversiteler, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları ve mesleki yeterlilik belgesi vermeye
yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından verilir.
Yetki belgesinin verilmesi
MADDE 7 – (1) Yetki belgesi başvurusu,
yetki belgesi verilmesinde aranan şartların taşındığını gösteren belgeler
ile birlikte Bilgi Sistemi üzerinden yapılır. İşletmenin 12 nci maddede
belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı, başvuru tarihinden itibaren yedi
gün içinde il müdürlüğü tarafından bir tutanakla yerinde tespit edilir.
(2) İlgili kurum ve kuruluşların
elektronik bilgi sistemlerinden sağlanabilen belgeler, bu sistemlerden
temin edilir ve işletme adına açılan dosyada diğer başvuru evrakı ile
birlikte saklanır.
(3) Yetki belgesi verilmesinde
aranan şartları taşıdığı anlaşılan işletmelere, başvuru tarihinden itibaren
on gün içinde yetki belgesi verilir. Yetki belgesi talebi reddedilen
işletmelere durum gerekçesi ile birlikte Bilgi Sistemi üzerinden
bildirilir.
Yetki belgesinin yenilenmesi
MADDE 8 – (1) Yetki belgesi,
geçerlilik süresinin sona ermesi veya içeriğindeki bilgilerden herhangi
birinde değişiklik olması durumunda yenilenir.
(2) Yenileme başvurusu, yetki
belgesi geçerlilik süresinin sona ermesinden en az otuz gün önce, yetki
belgesinde yer alan bilgilerde değişiklik olması durumunda ise değişikliğin
gerçekleştiği tarihten itibaren yedi gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden
yapılır.
(3) Yetki belgesinin
yenilenmesinde 7 nci maddede belirtilen usul ve esaslar uygulanır. Ticaret
unvanının veya işletme adının değişmesi gibi nedenlerle yetki belgesinin
yenilenmesi durumunda değişikliğin belgelendirilmesi yeterlidir.
Yetki belgesinin askıya alınması
ve iptali
MADDE 9 – (1) Yetki belgesi verilmesinde
aranan şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi halinde bu durum, şartların
kaybedildiği tarihten itibaren on beş gün içinde işletme tarafından Bilgi
Sistemi üzerinden il müdürlüğüne bildirilir.
(2) Yetki belgesinin
verilmesinde aranan şartlardan en az birini taşımadığı bildirim üzerine veya
resen il müdürlüğünce tespit edilen işletmenin şartlarını 6 ncı maddeye
uygun hale getirmesinin mümkün olmadığı durumlarda yetki belgesi aynı gün
iptal edilir. Diğer durumlarda, şartların 6 ncı maddeye uygun hale
getirilmesi için işletmeye bildirim veya tespit tarihinden itibaren otuz
gün süre verilir. Yetki belgesi bu süre boyunca askıya alınır.
(3) Yetki belgesi askıya alınan
işletmenin askı süresi içinde taşınmaz ticareti faaliyetinde bulunduğunun
tespit edilmesi halinde yetki belgesi aynı gün iptal edilir.
(4) Askı süresi içinde
şartlarını 6 ncı maddeye uygun hale getiren işletmenin yetki belgesi bu
durumun tespit edildiği tarihte askıdan indirilir. Şartlarını 6 ncı maddeye
uygun hale getirmeyen işletmenin yetki belgesi bu durumun il müdürlüğünce
tespit edildiği tarihte iptal edilir.
(5) 14 üncü maddenin birinci
fıkrasında belirtilen bentlerden herhangi birine bir takvim yılı içinde üç
defa aykırı hareket edildiğinin tespiti halinde işletmenin yetki belgesi
iptal edilir. Bu işletmeye iki yıl süreyle yetki belgesi verilemez.
(6) İşletmenin talebi halinde
yetki belgesi aynı gün iptal edilir.
(7) Yetki belgesi askıya alınan,
askıdan indirilen veya iptal edilen işletmeye, durum gerekçesiyle birlikte
üç gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.
(8) Yetki belgesi iptal edilen
işletme il müdürlüğünce beş gün içinde yazılı olarak yetkili idareye
bildirilir.
Mesleki yeterlilik belgesi
MADDE 10 – (1) İşletmede pazarlama ve satış
personeli olarak çalıştırılan kişilerin sorumlu emlak danışmanı (Seviye 5)
veya emlak danışmanı (Seviye 4) ulusal yeterliliklerine dayalı mesleki
yeterlilik belgelerinden birine sahip olması gerekir.
(2) 6 ncı maddenin birinci
fıkrasının (d) bendinde belirtilen kişiler ile işletmede pazarlama ve satış
personeli olarak çalıştırılan kişilerin ortaöğretim ve yükseköğretim
kurumlarının taşınmaz ticareti ile ilgili alanlarından veya bunlara
denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmaları
durumunda mesleki yeterlilik belgesi şartı aranmaz.
(3) Bakanlık, yetki belgesine
sahip işletmelerce çalıştırılması gereken mesleki yeterlilik belgesine
sahip asgari personel sayısını belirlemeye yetkilidir.
(4) Mesleki yeterlilik belgesine
ilişkin diğer hususlarda 5544 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatındaki
hükümler uygulanır.
Bilgi Sistemi ve ilan
MADDE 11 – (1) Taşınmaz ticaretinin
takip ve kontrolü amacıyla Bakanlık tarafından Bilgi Sistemi oluşturulur.
(2) Yetki belgesi verilen,
askıya alınan, askıdan indirilen ve iptal edilen işletmeler il
müdürlüklerince, mesleki yeterlilik belgesi onaylanan ve iptal edilen
kişiler Mesleki Yeterlilik Kurumunca eş zamanlı olarak, Bakanlıkça gerekli
görülen diğer bilgiler ise ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarca Bakanlığın
belirlediği süre içinde Bilgi Sistemine aktarılır.
(3) Yetki belgesine sahip
işletmelerin güncel listesi Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.
(4) Bilgi Sistemi ihtiyaç
duyulan diğer bilgi sistemlerine entegre edilir.
(5) Bilgi Sisteminin
işletilmesinde 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması
Kanunu ve ikincil mevzuat kapsamında kişisel verilerin korunmasına yönelik
her türlü teknik ve idari tedbir alınır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Faaliyetlere İlişkin Yükümlülükler
İşletmelerde aranan şartlar
MADDE 12 – (1) İşletmelerde aşağıdaki
şartlar aranır:
a) 3/7/2017 tarihli ve 30113
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğine göre
belirlenen bağımsız bölüm niteliğinde ve net alanının en az otuz metrekare
olması.
b) İçinde idari büro ve kabul
yeri ile 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (l) bendinde belirtilen
dosyalama işleminin fiziksel olarak yapılması durumunda arşiv bölümü
bulunması.
c) Hizmetin düzenli, sistemli ve
hızlı bir şekilde verilmesini sağlayacak miktar ve özellikte masa, dolap,
koltuk ve benzeri malzeme ile bilgisayar, internet, telefon, tarayıcı ve
faks gibi teknik donanıma sahip olması.
(2) Bir işletmede 6 ncı maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi dışındaki bentlerde sayılan şartları taşıyan
birden fazla tacir veya esnaf ve sanatkârın faaliyet göstermesi halinde, bu
maddenin (a) bendinde belirtilen işletme büyüklüğü her bir tacir veya esnaf
ve sanatkâr için yüzde yirmi artırılarak uygulanır.
Taşınmaz ticaretine konu
hizmetler
MADDE 13 – (1) Taşınmaz ticaretiyle
iştigal edenler aşağıdaki hizmetleri verebilir:
a) Tapu kütüğüne kayıtlı olsun
ya da olmasın taşınmaz alım satımı ve kiralaması konusunda pazarlama
faaliyetinde bulunmak ve aracılık yapmak.
b) Alım satım ve kiralamaya konu
taşınmazla ilgili inceleme, araştırma ve raporlama yapmak.
|